مطالعه عوامل موثر در مورفوتکتونیک و مورفودینامیک با تأکید بر کارست با استفاده از مدل رگرسیون خطی چند متغیره (مطالعه موردی: ناهمواری های بیستون – پراو)

به دلیل حساسیت ذاتی سیستم کارست، امروزه در برنامه ریزی های مربوط به مناطق کارستی، بررسی عوامل موثر در مورفوتکتونیک و مورفودینامیک با توجه به نقش آن ها در تحول و حساسیت این مناطق مورد توجه فراوان است. فرآیند توسعه و تحول کارست فرآیندی پیچیده و متأثر از عوامل متنوع و متفاوتی است. هدف اصلی این پژوهش مطالعه عوامل موثر در مورفوتکتونیک و مورفودینامیک و پهنه بندی استعداد توسعه و حساسیت منطقه کارستی بیستون- پرآو بر پایه میزان تأثیر این عوامل می باشد. در پژوهش حاضر ابتدا با استفاده از بازدیدهای میدانی، نقشه های زمین شناسی، توپوگرافی و مرور مطالعات انجام شده هفت عامل موثر شامل متغیرهای ارتفاع از سطح دریا، درجه شیب، جهت شیب، زمین شناسی، فاصله از گسل، بارش و دما به عنوان متغیرهای مستقل یا پیشگویی کننده و لایه ی اطلاعاتی فروچاله ها با توجه به این که در تشکیل و توسعه متأثر از تمام متغیرهای مستقل مورد نظر می باشد، به عنوان متغیر وابسته انتخاب گردید. تمام لایه-های اطلاعاتی مورد نظر با استفاده از نرم افزارهای arcgis و spss مورد پردازش قرار گرفتند. سپس وارد مدل رگرسیونی چند متغیره شدند. نتایج حاصل از معادله رگرسیونی و نتیجه ی تأثیر دادن ضرایب رگرسیونی متغیرها در ماتریس داده ها بر اساس روابطی (استعداد وقوع فروچاله ها)، به صورت طیفی از اعداد مثبت و منفی درآمده است. اعداد مثبت بیانگر وجود شرایط لازم برای توسعه کارست و اعداد منفی بیانگر نبودن شرایط مناسب برای توسعه کارست است. دامنه ی این طیف عددی، به صورت کیفی به سه کلاس، استعداد کم، استعداد متوسط و استعداد زیاد تقسیم شده است که بر اساس آن منطقه دارای استعداد کم از کمترین حساسیت و منطقه دارای استعداد متوسط دارای حساسیت متوسط و منطقه دارای استعداد زیاد از بیشترین حساسیت برخوردار می باشد. تفسیر ضرایب و نتایج از این پژوهش نشان داد که لیتولوژی مهم ترین نقش را در توسعه کارست بر عهده دارد و بعد از آن به ترتیب لایه های گسل، بارش، ارتفاع، دما، شیب و جهات شیب البته در شرایط حال حاضر، در درجات بعدی اهمیت قرار می گیرند.